മലയാള സിനിമയിൽ സാമൂഹിക യാഥാർത്ഥ്യങ്ങളെ ഇത്രയും ശക്തമായി, എന്നാൽ അതേസമയം ലളിതമായും ജനകീയമായും തിരക്കഥയാക്കിയ എഴുത്തുകാരനാണ് ശ്രീനിവാസൻ. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സിനിമകൾ വെറും വിനോദങ്ങളായിരുന്നില്ല; അവ ഒരു കാലഘട്ടത്തിന്റെ സാമൂഹിക രേഖകൾ കൂടിയായിരുന്നു. ഗ്രാമവും നഗരവും തമ്മിലുള്ള അന്തരം, മധ്യവർഗ്ഗ മനുഷ്യന്റെ സ്വപ്നങ്ങളും പരാജയങ്ങളും, കുടുംബബന്ധങ്ങളിലെ പൊട്ടലുകൾ, സദാചാരത്തിന്റെ ഇരട്ടത്താപ്പ്—ഇതെല്ലാം ശ്രീനിവാസന്റെ തിരക്കഥകളിൽ ജീവിക്കുന്ന മനുഷ്യരായി മാറി.

ശ്രീനിവാസന്റെ എഴുത്തിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ശക്തി സാധാരണ മനുഷ്യരെ കേന്ദ്രത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുവരിക എന്നതായിരുന്നു. നായകന്മാർ അത്യുജ്ജ്വല വീരന്മാരല്ല; അവർ നമ്മുടെ അയൽവാസികളും സഹപ്രവർത്തകരും ബന്ധുക്കളുമായിരുന്നു. അവരുടെ ദൗർബല്യങ്ങളും അസൂയകളും സ്വാർത്ഥതകളും പരാജയങ്ങളും തിരശ്ശീലയിലെത്തുമ്പോൾ പ്രേക്ഷകർക്ക് അവരിൽ സ്വയം തിരിച്ചറിയാൻ കഴിഞ്ഞു. ഈ ആത്മബന്ധമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സിനിമകൾക്ക് ദീർഘായുസ്സും സ്വീകാര്യതയും നൽകിയത്.

ശ്രീനിവാസന്റെ തിരക്കഥകൾക്ക് അടിത്തറയായത് സാമൂഹിക നിരീക്ഷണങ്ങളാണ്. കുടുംബത്തിലെ സാമ്പത്തിക സമ്മർദ്ദങ്ങൾ, തൊഴിലില്ലായ്മ, വിദ്യാഭ്യാസവും സാമൂഹിക പദവിയും സൃഷ്ടിക്കുന്ന അസമത്വങ്ങൾ, പുരുഷാധിപത്യത്തിന്റെ സൂക്ഷ്മരൂപങ്ങൾ, രാഷ്ട്രീയ കപടതകൾ—ഇവയെല്ലാം അദ്ദേഹം ഹാസ്യത്തിന്റെ ഭാഷയിൽ പറഞ്ഞെങ്കിലും ഉള്ളടക്കം കടുപ്പമുള്ളതായിരുന്നു. ചിരിപ്പിക്കുന്ന സംഭാഷണങ്ങൾക്ക് പിന്നിൽ കടുത്ത യാഥാർത്ഥ്യബോധം ഒളിഞ്ഞിരുന്നു. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ശ്രീനിവാസന്റെ സിനിമകൾ കാണുമ്പോൾ പ്രേക്ഷകൻ ഒരേസമയം ചിരിക്കുകയും ചിന്തിക്കുകയും ചെയ്തു.

വടക്കുനോക്കിയന്ത്രം പോലുള്ള സിനിമകളിൽ പുരുഷ മനസ്സിലെ അസൂയയും അധികാരബോധവും ഒരു കുടുംബത്തിന്റെ തകർച്ചയിലേക്ക് നയിക്കുന്നതെങ്ങനെ എന്നത് അതീവ സൂക്ഷ്മമായി അവതരിപ്പിച്ചു. അത് ഒരു വ്യക്തിയുടെ കഥ മാത്രമല്ല, സമൂഹത്തിൽ ആഴത്തിൽ വേരൂന്നിയ മനോഭാവത്തിന്റെ പ്രതിഫലനമായിരുന്നു. മിഥുനം മധ്യവർഗ്ഗ കുടുംബത്തിന്റെ സാമ്പത്തിക യാഥാർത്ഥ്യങ്ങളെയും ഉത്തരവാദിത്വങ്ങളുടെ ഭാരത്തെയും അത്രമേൽ ആത്മാർത്ഥമായി വരച്ചുകാട്ടി. ജീവിതം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകാനുള്ള ഒരാളുടെ പെടാപ്പാടുകൾ മലയാളിയുടെ ദിനചര്യയുടെ പ്രതിബിംബമായി മാറി.

സ്ത്രീയുടെ ജീവിതവും അവളുടെ അകത്തെ സംഘർഷങ്ങളും ശ്രീനിവാസന്റെ തിരക്കഥകളിൽ ശക്തമായ സാന്നിധ്യമായിരുന്നു. ചിന്താവിഷ്ടയായ ശ്യാമള പോലുള്ള സിനിമകൾ വിവാഹത്തിനുള്ളിലെ സ്ത്രീയുടെ സ്വത്വബോധവും മാനസിക സംഘർഷങ്ങളും തുറന്നുകാട്ടി. സദാചാരത്തിന്റെ പേരിൽ സ്ത്രീയെ അടിച്ചമർത്തുന്ന സമൂഹത്തെ അദ്ദേഹം ശബ്ദമില്ലാതെ ചോദ്യം ചെയ്തു. അതുപോലെ സന്ധ്യയ്ക്ക് വിരിഞ്ഞ പൂവ് സാമൂഹിക നൈതികതയുടെ ഇരട്ടത്താപ്പിനെയും സ്ത്രീയുടെ അവസ്ഥയെയും ധൈര്യത്തോടെ അഭിസംബോധന ചെയ്തു.

രാഷ്ട്രീയവും സാമൂഹികവുമായ കപടതകളെ പരിഹസിക്കുന്നതിലും ശ്രീനിവാസൻ പിന്നിലായിരുന്നില്ല. സന്ദേശം അതിന്റെ മികച്ച ഉദാഹരണമാണ്. പാട്ടണപ്രവേശം പോലുള്ള സിനിമകൾ അധികാരലോലുപതയും വ്യാജമാന്യതയും തുറന്നുകാട്ടി. ജനകീയ ഹാസ്യത്തിന്റെ മറവിൽ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത് അതീവ രാഷ്ട്രീയമായ ചോദ്യങ്ങളായിരുന്നു. വിദേശമോഹവും ഉപഭോക്തൃസംസ്കാരവും പരിഹസിച്ച അക്കരെ അക്കരെ അക്കരെ പോലുള്ള സിനിമകൾ ആ കാലത്തെ സാമൂഹിക മനോഭാവങ്ങളുടെ രേഖകളായി മാറി.

ശ്രീനിവാസന്റെ തിരക്കഥകൾ മോഹൻലാൽക്കും മമ്മൂട്ടിക്കും അവരുടെ അഭിനയജീവിതത്തിൽ നിർണായക വഴിത്തിരിവുകൾ സമ്മാനിച്ചു. മോഹൻലാലിന്റെ “സാധാരണ മനുഷ്യൻ” എന്ന ഇമേജിനും മമ്മൂട്ടിയുടെ ശക്തമായ കഥാപാത്രവ്യാപ്തിക്കും പിന്നിൽ ശ്രീനിവാസന്റെ എഴുത്ത് വലിയ പങ്കുവഹിച്ചു. സ്റ്റാർഡത്തെക്കാൾ കഥാപാത്രത്തിന്റെ മനുഷ്യത്തെയാണ് അദ്ദേഹം മുൻനിർത്തിയത്, അതാണ് ഈ സിനിമകളെ കാലാതീതമാക്കിയത്.

ശ്രീനിവാസന്റെ തിരക്കഥകളുടെ വിജയം ബോക്‌സ് ഓഫീസിൽ മാത്രമല്ല, പ്രേക്ഷകരുടെ മനസ്സിലും സംഭവിച്ചു. കാലം മാറിയാലും ആ സിനിമകൾ ഇന്നും പ്രസക്തമാകുന്നത് അവ മനുഷ്യന്റെ അടിസ്ഥാന വികാരങ്ങളെയും സാമൂഹിക വൈരുദ്ധ്യങ്ങളെയും സ്പർശിക്കുന്നതിനാലാണ്. മലയാള സിനിമയെ ചിരിപ്പിച്ചും ചിന്തിപ്പിച്ചും ഒരേസമയം മുന്നോട്ട് നയിച്ച ശ്രീനിവാസന്റെ തിരക്കഥകൾ, ഇന്നും പുതിയ എഴുത്തുകാർക്ക് ഒരു പാഠപുസ്തകവും പ്രചോദനവുമാണ്.